OUR YouTube Channels 1. SampratiVartah |  2. SampratiVisvam |
Statutary Warning- चलन मुद्रिका download कृत्वा विद्यालयेषु प्रदर्शनीया https://twitter.com/samprativartah

marquee

संस्कृतपठनेन बुद्धि: वर्धते इति मतिमुन्नीय गवेषका:॥ व्यावहारिकप्रयोगैः संस्कृतं राष्ट्रियभाषा भवितव्या - डॉ. बलदेवानन्दसागरः।

Social Media

Saturday, November 30, 2024

  सुस्मितो भूत्वा जीवने प्रतिकूलावस्थां तर्तुं शक्यते- अरुण् तथागतः।

  विश्वसैकिल्-सञ्चारी अरुण् तथागतः स्वस्य द्विचक्रिकायां पर्यटनं कुर्वन् अस्ति। तन्मध्ये सम्प्रतिवार्तायाः कृते पञ्चनिमेषस्य संवादाभिमुखं दत्तवान्। स्वानुभवः मनसि निधाय तेन एवम् उक्तम् - 

   सर्वे जना: द्विचक्रिकायाः यात्रायां समतलतः अधिकं काठिन्यम् आरोहात् बिभ्रान्ति। किन्तु, मम यात्रायाम् आरोहे आगते, सैकिल्-यानात् अवतीर्य हस्तेन यानं प्रचाल्य अग्रम् आरोहामि। तदा मम शरीरं विश्रान्तिं प्राप्नोति, चक्रचालन-गमनरूपात्  परिवर्तनं भवति।

   यत्र उन्नतिः अस्ति, तत्र अवश्यं निम्नता अपि स्यात्। एषः जीवनस्य सर्वासु कठिनासु अवस्थासु स्मर्तव्यः सिद्धान्तः। अत एव मार्गोन्नतेः अहं न बिभेमि। यदि उन्नतेः तरणं याने उपविश्य  क्रियते तर्हि शीघ्रं गमिष्यामि। तदा पञ्च वा षट् किलेमीट्टर् वेगः लभते। यदि हस्तेन  यानस्य प्रचालनं कृत्वा पद्भ्यां  गमिष्यामि तर्हि  प्रवेगः त्रयः किलोमीट्टर् लभते, अत्र भेदः अल्प एव भवति।

   मम मतानुसारं, दीर्घदूर-सैकिल्-यात्रिकेषु अहं एव अस्मि यः आरोहं हस्तेन चालयति। इयं मम शैली, विषयेस्मिन् अहं कदापि लज्जां न अनुभवामि। जीवनस्य प्रतिकूलावस्थाः अपि स्मितं धृत्वा, स्वशैलीं अपनय्य विजयः प्राप्तुं शक्यते इति अरुण् तथागतेन उक्तम् ॥

 युक्रेनस्य विद्युन्निलयानि लक्ष्यीकृत्य रष्यायाः आक्रमणम्। 

दलक्षाधिकेषु गृहेषु विद्युत् स्थगिता। 

कीव्> शैत्यकाले आरब्धे युक्रेनस्य विद्युन्निलयानि लक्ष्यीकृत्य रष्या आक्रमणं शक्तमकरोत्। द्विशताधिकानि अग्निशस्त्राणि ड्रोणयन्त्राणि च उपयुज्य कृतेन आक्रमणेन दलक्षाधिकेषु गृहेषु विद्युत् स्थगिता। 

  महद्विनाशकारी 'क्लस्टर्बोम्ब्' आक्रमणमासीत् रष्यया कृतमिति युक्रेनस्य राष्ट्रपतिना व्लादिमिर् सेलन्स्कीवर्येण आरोपितम्। रष्य-युक्रेनयुद्धस्य तृतीयवार्षिके समागते युक्रेनस्य ऊर्जस्रोतसः अर्धांशः विनाशितः।

 दिल्ल्यां स्फोटनं - न जनापायः। 

नवदिल्ली> दिल्ल्याः उत्तरपश्चिमप्रदेशे रोहिणिनामके प्रशान्तविहारमिति स्थाने मासैकामन्तरं स्फोटनं प्रवृत्तम्। तत्रोपस्थितायाः कस्याश्चन द्विचक्रिकायाः चालकस्य लघुव्रणः अभवत् इत्येतततिरिच्य  कोSपि जनापायः नाभवत्। 

  गुरुवासरे प्रभाते ११. ३० वादने वीथीपार्श्वे  आसीत् उग्रशब्देन  स्फोटनम्। जनाः सम्भ्रान्ताः जाताः। रक्षिगणः अग्निक्षासेना च घटनास्थानं प्राप्य अन्वेषणमारभत।

विश्वस्य श्रेष्ठतमसंस्कृते: आधार: संस्कृतं - राज्यपाल: गुरमित् सिंहः।

राज्यपालेन उत्तराखण्डसंस्कृतविश्वविद्यालयस्य 30 छात्रेभ्यः स्वर्णपदकं प्रदत्तम्।

दीक्षान्तसमारोहे 3047 छात्रेभ्यः उपाधयः प्रदत्ताः।

वार्ताहर:-कुलदीपमैन्दोला।हरिद्वारम्।

      उत्तराखण्डसंस्कृतविश्वविद्यालयस्य एकादशतमे दीक्षान्तसमारोहे माननीयराज्यपालः च विश्वविद्यालयस्य कुलाधिपतिः लेफ्टिनेंटजनरलः श्रीगुरमीतसिंहः (सेवानिवृत्तः) त्रिंशत् स्नातकपरास्नातकछात्रेभ्यः स्वर्णपदकं प्रदत्तवान्। तदनन्तरं विश्वविद्यालयस्य विविधविभागेषु एकविंशतिछात्रेभ्यः विद्यावारिधि-उपाधिं प्रदाय सम्मानितवान्।

    दीक्षान्तसमारोहस्य अध्यक्षतां कुर्वन् राज्यपालः श्रीगुरमीतसिंहः उक्तवान् यत् कस्यापि राष्ट्रस्य आत्मा तस्य संस्कृतिः अस्ति। संस्कृतिः यावत् जीवति सुरक्षितं च भवति, तावत् राष्ट्रम् अपि जीवति सुरक्षितं च भवति। विश्वस्य सर्वासु संस्कृतिषु प्राचीनतमं श्रेष्ठं च भारतीया संस्कृतिः अथवा वैदिकसंस्कृतिः अस्ति। अस्याः संस्कृत्याः आधारः संस्कृतभाषा अस्ति। संस्कृतभाषां विना भारतीयसंस्कृतिः च भारतीयसंस्कृतिं विना च भारतस्य कल्पना अपि

Tuesday, November 26, 2024

 आन्तमाने महानौकायाः पञ्चटण्  उन्मादकवस्तूनि निगृहीतानि।

 वङ्गमहासमुद्रे भारतीयतीरसेनया उन्मादकवस्तूनि निगृहीतानि। आन्तमान्द्वीपसमीपे मत्स्यबन्धननौकायाः ५५०० किलो मितानि 'मेत्ता फेट्टमिन्' नाम उन्मादकवस्तुनि निगृहितानि। घटनायामस्यां नौकायाम् वर्तिताः षट् मान्मर् स्वदेशीयाः तीरदेशसेनया निगृहीताः। निगृहीतानां उन्मादकवस्तूनाम् अन्ताराष्ट्रविपण्यां कोटिशः मूल्यानि सन्ति इति प्रतिवेदनमस्ति। धटनायामस्यां विशदम् अन्वेषणं प्रचलत् अस्ति।

Monday, November 25, 2024

ससन्तोष् ट्रोफी पादकन्दुकस्पर्धा 

केरलम् अन्तिममण्डले।।

कोष़िक्कोट्> सन्तोष् ट्रोफी पादकन्दुकस्पर्धायाः योग्यताचक्रस्य अन्तिमद्वन्द्वे पुतुश्शेरी दलं एकपक्षीयेन लक्ष्यकन्दुकसप्तकेन पराजित्य केरलम् अन्तिममण्डलं प्राविशत्। अनुस्यूतेन विजयत्रयेण नवाङ्कान् सम्पाद्यैव केरलेन एछ् संघे अग्रिमस्थानेन अन्तिममण्डलं प्राप्तम्।

 बोर्डर्-गवास्कर् ट्रोफि निकषस्पर्धा ।

भारतस्य विजयः हस्तमात्रदूरे। 

पेर्त्>  उज्वलशतकेन यशस्वी जयस्वालः [१६१], विराट् कोली [१००*] च। अविश्वसनीयशीघ्रतया ताडकद्वयं बहिर्नीतवान् जस्प्रीत बुम्रः। एवं स्थिते बोर्डर्-गवास्कर् ट्रोफि क्रिकट् निकषस्पर्धापरम्परायाः प्रथमे प्रतिद्वन्द्वे भारतस्य विजयः हस्तमात्रदूरे वर्तते। 

  ५३४ धावनाङ्कानां विजयलक्ष्येण द्वितीयचरणमारब्धा आस्ट्रेलिया क्रीडाविरामे ताडकत्रयस्य विनष्टे १२ धावनाङ्काः इति क्लिश्यते। सप्त ताडकेषु अवशिष्टेषु विजयाय तेषां ५२२ धावनाङ्काः आवश्यकाः।

 संसद् सम्मेलनम् अद्य आरभते। 


नवदिल्ली> भारतीयसंसदः शीतकालसम्मेलनं सोमवासरे आरभते। डिसम्बर् २० पर्यन्तम् अनुवर्तमानं सम्मेलनमालक्ष्य रक्षामन्त्रिणः राजनाथसिंहस्य अध्यक्षतायां सर्वदलीयोपवेशनं संवृत्तम्। 

  प्रियङ्कागान्धिनमभिव्याप्य नूतनानां लोकसभासदस्यानां शपथवाचनं प्रायेण प्रथमदिने भविष्यति। वखफ् परिष्करणम्, एकराष्ट्रमेकनिर्वाचनम् इत्यादीनि १६ विधेयकानि संसदि अवतारयिष्यन्ति। मणिप्पुरसंघर्षः, निर्वाचनेषु कृतकः इत्यादयः विपक्षविमर्शाय भविष्यन्ति।

Sunday, November 24, 2024

 झार्खण्डे इन्डिया सख्यं विजयपदे।

विजयाह्लादे हेमन्त सोरनः सहप्रवर्तकाश्च। 

नवदिल्ली> झार्खण्ड मुक्ति मोर्चा [जे एम् एम्] दलस्य नेतृत्वे इन्डिया सख्यस्य झार्खण्डविधानसभानिर्वाचने महान् विजयः। आहत्य विद्यमानेषु ८१ स्थानेषु ५६ स्थानानि विजित्य सख्यमिदं प्रशासनस्य अनुस्यूततां प्राप। 

  विधानसभानिर्वाचनमालक्ष्य हेमन्त सोरन् सर्वकारेण विधत्ताः क्षेमपरियोजनाः एव इन्डिया सख्यस्य पुनःप्रशासनाय साह्यमभवदिति निरीक्षते। वर्तमानीनः मुख्यमन्त्री  हेमन्त सोरन् पुनः मुख्यमन्त्री भविष्यतीति सूच्यते।

 महाराष्ट्रे महायुतिसख्यस्य प्रवचनातीतविजयः। १३५/२८८ 

मुम्बई> महाराष्ट्रस्य विधानसभानिर्वाचने भाजपा, शिवसेना [षिन्देविभागः], एन् सि पि [अजित पवार विभागः] इत्येतानि मुख्यदलसहितस्य महायुतिसख्यस्य प्रवचनातीतः विजयः सम्पन्नः। २८८ अङ्गयुतविधानसभायां २३५ स्थानानि अनेन सख्येन प्राप्तानि। १३२ स्थानानि सम्प्राप्य भा ज पा दलं महत्तमं दलमभवत्। 

   षण्मासेभ्यः पूर्वं सम्पन्ने लोकसभानिर्वाचने ४८ मण्डलेषु ३१मण्डलानि  विजितस्य कोण्ग्रस् दलसहितस्य महाविकास् अखाडिसख्यस्य तत्समीपं प्राप्तुमपि न शक्यम्।

Saturday, November 23, 2024

 वयनाट् मण्डले प्रियङ्का विजितवती। 


वयनाट्> केरले वयनाटे लोकसभामण्डले सम्पन्ने उपनिर्वाचने कोण्ग्रस् नेत्री प्रियङ्का गान्धी महता भूरिपक्षेण विजितवती। वामपक्षदलीयं सि पि ऐ स्थानाशिनं  सत्यन् मोकेरी वर्यमपेक्ष्य ४,१०,९३१ मतदानानां भूरिपक्षेण विजितवती। आहत्य कृतायाः मतदानसंख्यायाः ६५% भवत्येतत्। 

   प्रियङ्का गान्धी वर्यया ६,२२,३३८ मतेषु प्राप्तेषु सत्यन् मोकेरी २,११,४०७ मतदानानि प्राप्तवान्। भा ज पा स्थानाशिन्या नव्या हरिदासेन  केवलं १,०९९३९ मतानि प्राप्तानि। समर्पितशुल्कं विनष्टं च।

 महाराष्ट्रे एन् डि ए सख्यं, झार्खण्डे इन्डिया सख्यं च शासकपदं प्राप्नोति। 

नवदिल्ली> महाराष्ट्र-झार्खण्डराज्ययोः विधानसभानिर्वाचनस्य फले प्राप्ते महाराष्ट्रे एन् डि ए सख्यं २३६ स्थानानि विजित्य प्रशासनरूपीकरणाय अर्हतां प्राप। झार्खण्डे इन्डिया सख्यं ५६ स्थानानि विजित्य सर्वकारं विधास्यति।

 उत्तराखण्डराज्यस्य संस्कृत-अकादम्यायाः षोडशतममहोत्सवः सम्पन्नः।

वार्ताहरः - कुलदीपमैन्दोला

  उत्तराखण्डराज्यस्य संस्कृत-अकादम्या षोडशतममहोत्सवरूपेण राज्यस्तरीयसंस्कृतछात्रप्रतियोगितायाः आयोजनं कृतम्। शुक्रवासरे हरिद्वारे सम्पन्ने उद्घाटने मुख्यातिथिरूपेण मदनकौशिकेन, अध्यक्षरूपेण प्रो. प्रेमचन्द्रशास्त्रिणा च भागं गृहीतम्। ४५००० छात्राः ४००० शिक्षकाश्च विविधप्रतियोगितासु भागं स्वीकृतवन्तः। निर्णायकमण्डलेषु षोडशसंस्कृतविद्वांसः मूल्यांकनं कृतवन्तः।


     प्रतियोगितायाः उद्देश्यं - संस्कृतभाषायाः प्रचारं संवर्धनं, संस्कृतस्य व्यवहारिकभाषारूपेण स्थापनं च। मुख्यातिथिना भाषायाः महत्त्वं प्रतिपाद्य सर्वत्र संस्कृतशब्दानां प्रचलनाय आह्वानं कृतम्। सर्वेषां सहभागित्वेन संस्कृतस्य पुनरुज्जीवनाय अयं महोत्सवः प्रेरणादायकः इति प्रमाणितः।

Friday, November 22, 2024

 स्वस्य अन्त्यविश्रान्तिः वत्तिक्कानात् बहिः - मार्पापावर्यस्य अभिलाषः।


रोमः > स्वस्य अन्त्येष्टिकर्माणि कथं सारल्येन अनुष्ठीयानि इति विशदीकृत्य फ्रान्सिस् मार्पापावर्यः आराधनाक्रमग्रन्थं परिष्कृतवान्। मार्पापावर्येण एप्रिल् मासे अङ्गीकृतानि परिष्काराणि 'ओसेर्वत्तोरे रोमानो' इत्यस्मिन् वृत्तान्तपत्रे प्रसिद्धीकृतानि। 

  रोमनगरात् बहिः सान्तामरिया मागियोरे बसिलिकायां भविष्यति फ्रान्सिस् मार्पापावर्यस्य अन्त्यविश्रान्तिः। भूरिशः मार्पापावर्याः सेन्ट् पीटेर्से बसिलिका एव अन्त्यविश्रान्तिस्थानरूपेण आश्रितवन्तः। किन्तु २०२३ मध्ये मेक्सिकन् दूरदर्शनप्रणाल्यै दत्ते अभिमुखे वत्तिक्कानात् बहिः अन्त्यविश्रान्तिं कर्तुं  मार्पापावर्येण स्वस्य अभिलाषः प्रकाशितः। 

  तथा च समाजदर्शनाय उपयुज्यमानः शवमञ्चोSपि ऋजुरीत्या भवितव्या इति तेन अभिलषितम्।

 वार्तामुक्तकानि। 

दिल्यां सामान्यगमनागमनसुविधा उपयोक्तव्या। 

नवदिल्ली> नगरे वायुमलिनीकरणे अतिकठिने अनुवर्तमाने मलिनीकरणतीव्रताप्रशमनाय जनैः सामान्यगमनागमनसुविधा उपयोक्तव्या इति सर्वकारेण निगदितम्। निजीयसंस्थाभिः  बस् यानसेवामारभ्य वृत्तिकराणां स्वस्वयानोपयोगः न्यूनीकर्तव्यः। यानसम्मर्दम् अपाकर्तुं कार्यालयानां प्रवृत्तिसमयं परिष्कर्तुं निर्दिष्टम्। 

गोवायाम् अन्ताराष्ट्रचलच्चित्रोत्सवः समारब्धः। 

पनजी> ५५ तमः अन्ताराष्ट्रचलच्चित्रोत्सवः बुधवासरे तलेगावमध्ये  समारब्धः। कार्यक्रमे सत्यजितरायि आजीवनान्तपुरस्कारः ओस्त्रेलियनिदेशकाय फिलिप्स् नोय्स् वर्याय समर्पित‌ः। 'बेटर् मान्' इति आङ्गलेयचलच्चित्रम् उद्घाटनानन्तरं  प्रथमतया  प्रदर्शितम्। चलच्चित्रोत्सवः २८ तमे दिनाङ्के समाप्स्यते। 

सि बी एस् ई परीक्षाः फेब्रु. १५तः। 

नवदिल्ली> सि बी एस् ई संस्थया विधास्यमानाः १०, १२ कक्ष्याणां बोर्ड् परीक्षाः फेब्रुवरिमासस्य १५ तमदिनाङ्कतः आरप्स्यन्ते। दशमकक्ष्यापरीक्षाः मार्च् १८ तमे, १२ कक्ष्यापरीक्षाः एप्रिल् चतुर्थे च दिनाङ्के समाप्स्यन्ते। 

मेस्सिना सह अर्जन्टीनापादकन्दुकदलं केरले क्रीडिष्यति। 

अनन्तपुरी> विश्वपादकन्दुकवीरः  अर्जन्टीनीयदलः लयणल् मेस्सिना सह २०२५ तमे  केरलमागत्य एष्यन्दलेन सह  सौहृदस्पर्धां विधास्यतीति केरलसर्वकारेण निगदितम्। अस्य प्रक्रमाय अर्जेन्टीना पादकन्दुकसमित्याः अधिकारिणः मासद्वयाभ्यन्तरे केरलं सन्द्रक्ष्यतीति राज्यकायिकमन्त्रिणा वि अब्दुल् रहमानेन प्रस्तुतम्।

Thursday, November 21, 2024

 मतदानं - महाराष्ट्रे ५८%, झार्खण्डे ६८%।

नवदिल्ली> ह्यः सम्पन्ने विधानसभानिर्वाचने महाराष्ट्रे ५८% जनाः मतदानं कृतवन्तः। झार्खण्डे द्वितीयसोपाने  ६८% मतदायकाः स्वाधिकारं विनियुक्तवन्तः। 

  महाराष्ट्रे अस्मिन् वारे मतदानप्रतिशतता २०१९ तममपेक्ष्य न्यूना अभवदिति राजनैतिकदलेषु आशङ्का जनिता। २०१९ तमे ६१. ४४% आसीत् मतदानम्। 

  मतदानानन्तरं विधत्तायां  'एक्सिट् पोल्' प्रक्रियायां महाराष्ट्रे महायुति इति  एन् डि ए सख्याय विजयं प्रोच्यते। झार्खण्डे तु समस्थितिं च प्रोच्यते।

 वायुमलिनीकरणं - दिल्ल्यां सर्वकारसेवकानां गृहाधिष्ठितवृत्तिः।

नवदिल्ली> राजधानीनगरे वायुमण्डले अतितीव्रमालिन्यावस्थायाम् अनुवर्तिते राज्यस्य सर्वकारकार्यालयेषु ५०% सेवकेभ्यः गृहाधिष्ठितवृत्तिः [work from home] परिकल्पिता। किन्तु स्वास्थ्यविभागः, आरक्षकसेना इत्यादिषु मण्डलेषु व्यवस्थेयं नानुमोदिता। 

  गतदिने केन्द्रवायुमलिनीकरणनियन्त्रणसंस्थायाः सूचिकामनुसृत्य ४२६ भवति सूचकाङ्कनम्।

Wednesday, November 20, 2024

रामेश्वरं नगरे मेघविस्फोटः अभवत्। त्रिषु होरासु ३६२ मि.मी. वृष्टिः।

      रामेश्वरं नगरे मेघविस्फोटः अभवत्। त्रिषु होरासु ३६२ मि.मीट्टर् इत्समात् अधिका वृष्टिः जाता। उत्तरपूर्व-मौन्सूनस्य तीव्रतां प्राप्तेः अनन्तरं तमिलनाडुराज्यस्य दक्षिणजनपदेषु सर्वत्र वर्षाः  सन्ति। जलप्लावनं सुरक्षा-सम्बद्धानि च समस्याः दृष्ट्वा कतिपयेषु जनपदेषु विद्यालयेभ्यः अवकाशः घोषितः।

 राष्ट्रपतिः व्लादिमीर् पुतिनः भारतं संद्रष्टुम् आगमिष्यति।

    रष्यस्य राष्ट्रपतिः व्लादिमीर् पुतिनः भारतं संद्रष्टुम् आगमिष्यति। आगमनस्य तिथिः शीघ्रं ज्ञापयिष्यते। गत-जुलैमासे मोस्कौ नगरे मोदी-पुतिनयोः संभाषणसमये, प्रधानमंत्रिणा नरेन्द्रमोदिना रष्यस्य राष्ट्रपतिः भारतं प्रति आमन्त्रितः।

     अस्य महोदयस्य भारतसन्दर्शनेन दीर्घकालीनसहकारस्य दृढीकरणाय अत्यन्तं महत्त्वपूर्णः सन्दर्भः भविष्यति। रष्य-युक्रेनयोः मध्ये जातस्य युद्धस्य आरम्भानन्तरं प्रथमवारम् एव भवति पुतिनः भारतसन्दर्शम्।

 वार्तामुक्तकानि।

'अपो‌ः दुर्गायै' स्मरणाञ्जलिः। 

कोल्कोत्ता>  विख्यातभारतीयचलच्चित्रकारस्य सत्यजित रायिवर्यस्य अतिश्रेष्ठचित्रं 'पथेर् पाञ्जलि' इत्यस्मिन् दुर्गानामकं कथापात्रं अनश्वरतां कृतवती उमादास् गुप्ता [८४] दिवंगता। बिभूतिभूषण बन्दोपाध्यायस्य 'पथेर् पाञ्जलि' इत्याख्यायिकायाः चलच्चित्राविष्कारे अपुः दुर्गा इति सोदरौ अद्यापि चलच्चित्रप्रणयिनां मनसि जीवतः। 

केरल विद्यालयशास्त्रोत्सवः - मलप्पुरं प्रथमस्थानं प्राप।

आलप्पुष़ा> केरल विद्यालयशास्त्रोत्सवे मलप्पुरं जनपदं १४५० अङ्कान् प्राप्य वीरतापदं  प्राप। १४१२ अङ्कैः कण्णूर्, १३५३ अङ्कैः कोष़िक्कोट् जनपदे यथाक्रमं द्वितीयं तृतीयं च स्थानं प्राप्नतुः।

झार्खण्डे महाराष्ट्रे च अद्य निर्वाचनम्। 

नवदिल्ली> झार्खण्डे महाराष्ट्रे च अद्य विधानसभानिर्वाचनं विधास्यति। महाराष्ट्रे २८८ अङ्गयुक्तसभां प्रति एकेनैव चरणेन मतदानं सम्पत्स्यति। झार्खण्डे अद्यतने द्वितीये तथा अन्तिमचरणे ३८ मण्डलेषु मतदानं भविष्यन्ति।

   चतुर्षु राज्येषु १५ स्थानेषु उपनिर्वाचनमपि अद्यैव विधास्यति। सर्वत्र मतगणना २३ तमे दिनाङ्के सम्पत्स्यति। 

मावोवादिनेता विक्रमगौडः व्यापादितः। 

मङ्लुरु> केरलमभिव्याप्य मावोवादिनां कृते सायुधपरिशीलनं क्रियमाणानां मुख्यनेता विक्रमगौडः [४६] नक्सल् विरुद्धसेनया हतः। सोमवासरे कार्कला इत्यत्र हेब्रि पीतबैलु वने आसीत् प्रतिद्वन्द्वः आपन्नः। अन्ये चत्वारः व्रणिताः सन्तः वनान्तर्भागं रक्षां प्राप्ताः।

Tuesday, November 19, 2024

 मणिप्पुरे अशान्तिरनुवर्तते।

+ गोलिकास्त्रप्रयोगे एकः मृतः।

+ केन्द्रसेनायाः ५० संघाः नियुक्ताः।

+ प्रकरणानि एन् ऐ ए अन्वेक्ष्यति। 

+ अष्ट भाजपा नेतारः पदं त्यक्तवन्तः। 

इम्फालः> संघर्षेण मणिप्पुरे सप्ताहं यावत्  अशान्तिरनुवर्तते। संघर्षप्रशमनाय केन्द्रसर्वकारेण  सायुधसेनायाः ५० संघाः [Company] अपि नियुक्ताः। गृहमन्त्रिणः अमित शाहस्य नेतृत्वे उच्चस्तरीयमेलनं संवृत्तम्। 

  गतरात्रौ जिरिबामजनपदे आक्रमणोत्सुकान् जनान् विरुद्ध्य सुरक्षासेनया कृतेन गोलिकाशस्त्रप्रयोगेन एकः हतः।

 एतत्घटनायाः आधारेण प्रतिषेधं कृतवद्भिः  जनैः कोणग्रस भाजपादलयोः कार्यालयाः विनाशीकृताः। 

  मुख्यमन्त्री  एन् बीरेन सिंहः संघर्षं शमयितुं पराजिवान् इत्यारोप्य ८ भाजपादलनेतारः स्थानं त्यक्तवन्तः।

 नैजीरिया राष्ट्रपतिना सह मोदिनः मेलनं सम्पन्नम्। 

अबुजा> त्रिराष्ट्रपर्यटनस्य अंशतया नैजीरियां प्राप्तः भारतप्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी तद्राष्ट्रस्य राष्ट्रपतिः बोला अहम्मद टिनुबु इत्यनेन सह मेलनं कृतवान्। व्यापारः, निक्षेपः, डिजिटल् क्षेत्रं, आधारसुविधाविकासः इत्यादिषु मण्डलेषु मिथः सहयोगं प्रबलीकर्तुं चर्चा सम्पन्ना। 

  रविवासरस्य प्रत्युषसि राजधानीम् अबुजां प्राप्ताय नरेन्द्रमोदिने मन्त्रिणः नैसोम् एसन्वो इत्यस्य नेतृत्वे उज्वलं स्वीकरणं दत्तम्। नैजीरियाजनतायाः विश्वासस्य आदरस्य च प्रतिरूपेण मोदिने 'अबुजायाः कुञ्चिका' उपहारत्वेन समर्पिता।

Monday, November 18, 2024

 द्विदिवसीयसंस्कृतछात्रप्रतियोगिता: सम्पन्ना: 

वार्ताहरः - कुलदीप मैन्दोला -

  उत्तराखण्डसंस्कृत-अकादमी सम्पूर्णे राज्ये द्विदिवसीयसंस्कृतछात्रप्रतियोगितानाम् आयोजनं कृतवती।

   प्रतियोगितायाः उद्घाटनसन्दर्भे भाषमाणया श्रीमतीरञ्जनारावतवर्यया उक्तं यत् एतादृश्याः स्पर्धाः  संस्कृतस्य प्रचारार्थं अस्माकं सहायतां करिष्यन्ति छात्राः एतादृशैः कार्यक्रमैः एव संस्कृतभाषणस्य अभ्यासं कर्तुं शक्नुवन्ति यतोहि एतत् अस्माकं भारतीयसभ्यतायाः संस्कृते: च मूलं विद्यते। प्रतियोगितामाध्यमेन संस्कृतं , तेन वसुधैवकुटुम्बकं प्रति प्रेरणा- "विधायक: महन्त् दिलीपरावत् "सरस्वतीशिशुविद्यामन्दिरजानकीनगरे द्वितीयदिने च वरिष्ठवर्गप्रतियोगिता: आयोजिता: अभवन्। 

  उद्घाटनकार्यक्रमे लैंसडौनविधायक: महन्त् दिलीपरावत्  प्रतिभागं कृतवान् । मुख्यातिथिरूपेण

 भारतात् अमेरिका यात्रा - यात्रायाः समयः केवलं ३० निमेषाः;

यात्रायै एलोनमस्कस्य 'स्टारशिप्' नामकम् अतिवेगयानम्।

    अमेरिकायाः प्रवासिजनेभ्यः भारतं प्रति आगमनाय २० होरायाः अधिकः समयः आवश्यकः अस्ति। किन्तु सा यात्रा केवलम् एका घटिकायाः अधः भवेत् चेत्? इयम् एलोनमस्कस्य नवीनाः योजनायाः उद्देश्यः इति प्रतिवेदितम्। मस्कस्य स्पेस् एक्स् परियोजनायाः कृते 'स्टारशिप्' नामकं अतिवेगयानं योजना बद्धाम् अस्ति।

     दशवर्षेभ्यः पूर्वम् एलोनमस्कः 'स्टार्शिप् रोकट्' इति आशयं प्रकटितवान्। जगति सर्वाधिकवेगयुक्तं यात्रा-साधनं भवेदिति लक्ष्यं तेन स्थापितम्। प्रतिवेदनानुसारम् एतत् साधनं १००० यात्रिकान् वोढुं समर्थं

 युक्रैने रष्यायाः आग्नेयास्त्रवर्षः - अष्ट मरणानि। 

कीव्> रूस-युक्रैनयुद्धे सहस्रदिनानि अतीते रष्यया कृते आग्नेयास्त्राक्रमणे अष्ट जनाः हताः। विंशत्यधिके जनाः व्रणिताश्च। मासत्रयाभ्यन्तरे रष्यायाः महदाक्रमणं भवत्येतत्। 

  गतदिने युक्रैनस्य ऊर्जनिलयान् लक्ष्यीकृत्य १२० मिसैलशस्त्राणि ९० ड्रोण् आयुधानि च रष्यया विक्षिप्तानि। तेषु १४० शस्त्राणि प्रतिरुद्धानीति युक्रेनेन अभिमानितम्। 

  २०२५ तमे वर्षे डोनाल्ड ट्रम्पस्य प्रक्रमेण युद्धस्य परिसमाप्तिः भवेदिति गतदिने युक्रेनस्य राष्ट्रपतिः व्लोदिमर् सेलन्स्की प्रत्याशां प्रकटयन्नासीत्।

 भारतस्य 'हैपर्सोणिक्' आग्नेयास्त्रविक्षेपः विजयीभूतः। 

भारतस्य हैपर्सोणिक् मिसैल् शस्त्रस्य विक्षेपवेलायाम्। 

नवदिल्ली> भारतेन स्वदेशीयतया विकसितस्य शब्दातिशीघ्र आग्नेयास्त्रस्य परीक्षणविक्षेपणं विजयकरमभवत्। ओडीशातीरसमीपे डो ए पि जे अब्दुल् कलामद्वीपात् शनिवासरे आसीत् विक्षेपः। अमुं विजयं 'विस्मयजनकं' 'चरित्रनिमेषः' इति च रक्षामन्त्री राजनाथसिंहः  प्राशंसत। 

  शब्दात् पञ्चगुणितवेगयुक्तमिदम् मिसैल् शस्त्रं १५०० अधिककिलोमीटर् दूरगामी आणवायुधमभिव्याप्य परम्परागतायुधान्यपि वोढुं शक्तमस्ति। 

  हैदराबादस्थं डो ए पि जे अब्दुल् कलां मिसैल् कोम्प्लक्स् तथा डि आर् डि ओ संस्थायाः विविधकेन्द्राणि च मिलित्वा अस्ति एतत् 'दीर्घदूर हैपर् सोणिक् मिसैल् शस्त्रं' भारतेन साक्षात्कृतम्।

Sunday, November 17, 2024

 वार्तामुक्तकानि।

केरलविद्यालयशास्त्रोत्सवः - मलप्पुरं अग्रे। 

आलप्पुष़ा>  केरले राज्यस्तरीयशास्त्रोत्सवे नवंनवाशयानां  कौमारप्रतिभाविलासः। शास्त्र-सामूहिकशास्त्रमण्डले नूतनानामाशयानामवतरणं जनान् हठादाकर्षन्ति। तत्समयनिर्माणप्रवर्तनेष्वपि छात्राः स्वकीयप्रतिभां प्रकटयन्ति।

 द्वितीये दिने मलप्पुरं जनपदं प्राप्त्यङकावल्याम् अग्रे वर्तते। द्वितीयस्थाने तृश्शूर्, तृतीये कण्णूर च।  

प्रधानमन्त्रिणः विदेशसन्दर्शनम् आरब्धम्। 

नवदिल्ली> नैजीरिया, ब्रसील्, गयाना इत्येतेषु  राष्ट्रेषु औद्योगिकसन्दर्शनाय प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी शनिवासरे प्रस्थितः। नैजीरिया, गयाना राष्ट्रे प्रति मोदिनः प्रथमयात्रा भवत्येतत्। ब्रसीले १९ तमे जि उच्चशिखरसम्मेलने अपि प्रधानमन्त्री भागं करिष्यति। 

१४४० पुरावस्तूनि यू एस् भारताय प्रतिददाति। 

न्यूयोर्क्> भारतात् तस्करैः नीतानि एककोटिडोलर् मूल्ययुतानि १४४० पुरावस्तूनि  यू एस् राष्ट्रेण प्रत्यानीयन्ते। मध्यप्रदेशस्थमन्दिरात् अपहृतं देवविग्रहं, राजस्थानीयग्रामेभ्यः चौरीकृतानि शिल्पानि च एतेषु अन्तर्भवन्ति।

 उत्तरप्रदेशे आतुरालये अग्निबाधा - 

दश नवजातशिशवः दग्धाः ; १६ शिशवः तीव्रावस्थायाम्।

*अनुवैद्यायाः अग्निपेटिकाज्वालनोद्यमः हेतुरिति दृक्साक्षी।

*शिशून् प्रत्यभिज्ञातुमशक्ताः  रक्षितारः। 

नवदिल्ली> उत्तरप्रदेशस्थे झान्सी महाराणी लक्ष्मीभायि आतुरालये दुरापन्नायाम् अग्निबाधायां १० नवजातशिशवः मृताः। अग्निदीप्त्या कठिनावस्थायां प्राप्ताः १६ शिशवः परिचर्यायां वर्तन्ते। 

  विद्युतः 'विकलचङ्क्रमण'मेव [Short circuit] कारणमिति उच्यतेSपि शिशुप्रकोष्ठे वायुकोशस्य नालिकायोजनाय अग्निपेटिकां ज्वालयितुम् अनुवैद्यया उद्यमः कृतः, स एव कारणमिति दृक्साक्षिभिः उक्तम्। 

  प्रत्युत, मृताः परिचर्यायां वर्तमानाः च शिशवः कस्य कस्य इति प्रत्यभिज्ञातुं सन्दिग्धता वर्तते। मृतेषु सप्त शिशवः प्रत्यभिज्ञाताः। शिशूनां शरीरे घटितानि अभिज्ञानपत्राणि दग्धानि अभवन्। 

  दुर्घटनायाम् उच्चस्तरीयान्वेषणाय मुख्यमन्त्रिणा योगी आदित्यनाथेन आदेशः दत्तः। मृतानां व्रणितानां च शिशूनां परिवाराणां कृते राज्य-केन्द्रसर्वकाराभ्यां साह्यधनम् अनुमोदितम्।

 मणिप्पुरे पुनरपि संघर्षाग्निः। 

मणिप्पुरसंघर्षे वाहनानि अग्निसात्कुर्वन्ति।

# अदृष्टानां मृतशरीराणि दृष्टानि। 

# मन्त्रिभवनानि आक्रमितानि।

# इम्फाल् अधित्यकायां निरोधनाज्ञा। 

इम्फाल्> मणिप्पुरे पुनरपि संघर्षाग्निः व्याप्यते। आपद्समाश्वासशिबिरात् सायुधसंघेन अपहृतानां षण्णां मृतशरीरेषु अधिगतेषु एव व्यापकतया अक्रमाः संवृत्ताः। 

  अक्रमकारिणः इम्फाले द्वे मन्त्रिभवने त्रीणि सदस्यभवनानि च अक्रमविधेयानि अभवन्। उपकरणानि विनाशितानि दग्धानि च। पूर्वीयजनपदेषु अनिश्चितकालीया निरोधनाज्ञा प्रख्यापिता। सप्तजनपदेषु अन्तर्जालसुविधा छेदिता। 

  तत्रान्तरे मणिप्पुरे गृहशान्तिं पुनःस्थापयितुं सुरक्षासेनायै केन्द्रगृहमन्त्रालयेन निर्देशः दत्तः।

Saturday, November 16, 2024

 तमिलनाटस्थेषु विद्यालयेषु १०,००० कपटाध्यापकाः! 

यथार्थाध्यापकाः उपगूहनं कुर्वन्ति। 

चेन्नै> तमिलनाटस्थेषु सर्वकारविद्यालयेषु   सार्वत्रिकतया कपटशिक्षकाः वृत्तिं कुर्वन्तीति अधिगतम्। उपदशसहस्रम् अध्यापकाः प्रतिपुरुषान् नियुज्य कक्ष्याः चालयन्तीति शिक्षाविभागस्य प्राथमिकान्वेषणेन अधिगतम्। यदृच्छया विद्यालयमागच्छन्तः स्थिराध्यापकाः धनं दत्वा प्रतिपुरुषैः कक्ष्याः चालयन्ति। ग्रामान्तर्भागेषु विद्यमानेषु विद्यालयेषु एव एतादृशव्याजकर्म प्रचलति। 

  धर्मपुरि जनपदस्य हारूर् स्थाने गतसप्ताहे 'पञ्चायत् यूणियन्' विद्यालये बालाजी नामकशिक्षस्य अनुपस्थितिमधिकृत्य निवेदने जाते सः प्रतिनिधिमुपयुज्य कक्ष्यां चालयतीति प्रत्यभिज्ञातमासीत्। अस्मिन् प्रकरणे बालाजी तथा वृत्तान्तगोपने प्रथमाध्यापकोSपि वृत्तिनिरुद्धौ अभवताम्। तदनन्तरं शैक्षिकविभागेन कृते अन्वेषणे एतादृशघटनाः सार्वत्रिकतया प्रचलन्तीति प्रत्यभिज्ञातम्।

 भारत-दक्षिणाफ्रिक्का टि-२० 

परम्परा भारतेन विजिता।

अन्तिमस्पर्धायां सञ्जु सांसणः तिलक वर्मा च शतकं प्राप्तवन्तौ। 

तिलक वर्मा सञ्जु सांसणश्च क्रीडामध्ये। 

जोहनासबरगः> पुनरपि वीर्यं प्रदर्शितवतः सञ्जु सांसणस्य तिलक वर्मणः च अत्यद्भुतकरे कन्दुकताडने भारतस्य १३५ धावनाङ्कानाम् अत्युज्वलविजयः। अद्य प्रत्युषसि समाप्ते चतुर्थे अन्तिमे च प्रतिद्वन्द्वे भारतेन क्रीडकस्यैकस्य विनष्टे २० क्षेपणचक्रैः २८३ धावनाङ्काः प्राप्ताः। 

  सञ्जु सांसणः १०९ धावनाङ्कान् तिलक वर्मा १२० धावनाङ्कान् च सम्पाद्य अचञ्चलौ अतिष्ठताम्। तृतीये प्रतिद्वन्द्वे शून्यप्राप्त्या बहिर्नीतः सञ्जुः  अन्तिमे गम्भीरं प्रत्यागमनमेव कृतम्। ५६ कन्दुकेभ्यः ९ षट्कानि ६ चतुष्काणि चाभिव्याप्य १०९   [अबाह्यः] धावनाङ्कान् सः सम्प्राप्तवान्। तिलकवर्मा तु अनुस्यूते द्वितीयप्रतिद्वन्द्वे च शतकं प्राप्तवान्। ४७ कन्दुकेभ्यः १० षट्कानि ९ चतुष्काणि च प्राप्यैव १२० धावनाङ्कान् सम्पाद्य अबाह्यः अभवत्। 

   स्पर्धायाः द्वितीयचरणे कन्दुकताडनमारब्धवता  दक्षिणाफ्रिक्कादलेन १८. ५ क्षेपणचक्रेषु १३५ धावनाङ्कान् सम्पाद्य सर्वे बहिर्नीताः। अनेन स्पर्धाचतुष्टये तिस्रः विजित्य भारतं परम्परां प्राप।

 वार्तामुक्तकानि।

अदृष्टाः नाधिगताः - मणिप्पुरे प्रतिषेधाग्निः। 

चुराचान्दपुरं> सुरक्षासेनया सह प्रतिद्वन्द्वे हतानां नीतिर्लभ्यः इत्याहूय मणिप्पुरे चुराचान्दपुरं, काङ्पोक् पि, मोरे जनपदेषु कुक्किसंघटनेन प्रतिषेधसञ्चलनं विधत्तम्। प्रतिद्वन्द्वावसरे अप्रत्यक्षाः त्रयः महिलाः बालकाश्च इतःपर्यन्तं नाधिगताः। एते  अपहृताः इति आरोप्यते। जिरिबामजनपदे सोमवासरे प्रवृत्ते भुषुण्डिप्रयोगे १० जनाः मृताः आसन्।

गुजराते ७०० किलोमितानि उन्मादकवस्तूनि गृहीतानि। 

नवदिल्ली> गुजराते सागरतीरे उन्मादकनियन्त्रणविभागः, भीकरविरुद्धसंघः इत्येतयोः युगपदन्वेषणेन ७०० किलोमितानि 'मेत्तांफेटामैन्' इति उन्मादकवस्तूनि गृहीतानि। इरीनायाः इति कथ्यमानाः अष्ट जनाः निगृहीताः। 'सागर मन्तन् -४' इतिकृतनामधेये क्रियाकलापे आसीदन्वेषणम्। अन्ताराष्ट्रियविपण्यां किलोमिताय कोटिद्वयरूप्यकाणां मूल्ययुक्तमस्ति निगृहीतं उन्मादकमिति अधिकारिभिः निगदितम्। 

श्रीलङ्कायां संसदि दिसनायकपक्षस्य विजयः।

कोलम्बो> गुरुवासरे सम्पन्ने संसद् निर्वाचने राष्ट्रपतेः अनुर कुमार दिसनायकस्य एन् पि पि सख्यस्य महान् विजयः। २२५ अङ्गयुक्तायां संसदि १५९ स्थानानि एन् पि पि सख्येन प्राप्तानि। अन्तिमफलं न लब्धम्। 

केन्नडि जूनियर् यू एसे स्वास्थ्यमन्त्री। 

वाषिङ्टणः> वाक्सिनविरुद्धः इति ख्यातः रोबर्ट एफ् केन्नडि जूनियर् इत्यमुं अमेरिकायाः आगामि स्वास्थ्यकार्यदर्शिरूपेण नियुक्तराष्ट्रपतिना  डोनाल्ड ट्रम्पेन नियुक्तः। एषः भूतपूर्वराष्ट्रपतेः जोण् एफ् केन्नडेः सोदरः भूतपूर्व‌ः अटोर्णी जनरल् पदीयः रोबर्ट एफ् केन्नडि इत्यस्य पुत्रो भवति।

Friday, November 15, 2024

 वार्तामुक्तकानि। 

केरलराज्यस्तरीय‌ः शास्त्रोत्सवाय अद्य शुभारम्भः।

आलप्पुष़ा>  केरलस्य  कौमारशास्त्रकुतुकिनां परीक्षणनिरीक्षणाय अद्य आरभ्य आलप्पुष़ाजनपदं वेदिका भविष्यति। केरलविद्यालय शास्त्रोत्सवः 'वोकेषणल् एक्सोपो' नामकप्रदर्शनं च अद्य सायं  मुख्यमन्त्रिणा पिणरायि विजयेन उद्घाट्यते। 

शबरिगिरिमन्दिरम् अद्य उद्घाट्यते। 

पत्तनंतिट्टा>  मण्डलकालतीर्थाटनाय शबरिगिरि धर्मशास्तामन्दिरं शुक्रवासरे सायम् उद्घाट्यते।   शनिवासरे प्रत्युषसि त्रिवादने   मन्दिरस्य मुख्यार्चकेन गर्भगृहस्य कवाटे उद्घाटिते मण्डलकालतीर्थाटनस्य शुभारम्भो भविष्यति। 

कल्पात्ति देवरथसङ्गमम् अद्य। 

पालक्काट्>  अद्य तुलामासपौर्णमिसन्ध्यायां केरले पालक्काट् कल्पात्तिस्थेषु अग्रहारवीथिषु रथोत्सवस्य अंशतया देवरथसङ्गमं सम्पत्स्यते। तमिलनाटस्थे मायावरस्थाने मयूरनाथस्य रथोत्सवस्य स्मरणायामेव कल्पात्त्यामपि देवताः रथारोहणं कृत्वा अग्रहारवीथीम् आनयति। रथोत्सवस्य तृतीयदिने अद्य षण्णां रथानां सङ्गमं सम्पद्यते। 

पिनाक आयुधसंविधानस्य परीक्षणं विजयप्रदम्। 

नवदिल्ली> भारतस्य अनेकलक्ष्यवेधी अग्निबाणविभागे अन्तर्भूतं पिनाकनामकस्य आयुधस्य परीक्षणडयनं विजयकरमभवत्। राष्ट्रस्य प्रतिरोधगवेषणविकसनस्स्था  डि आर् डि ओ इत्यनेन साक्षात्कृतमायुधं भवति पिनाकः।

 मोदिने डोमिनिकाराष्ट्रस्य परमोन्नतबहुमतिः।


नवदिल्ली> भारतस्य प्रधानमन्त्रिणे नरेन्द्रमोदिने कोमण्वेल्त् ओफ् डोमिनिका इति करीबियनराष्ट्रस्य परमोन्नतबहुमतिः। कोविड्काले डोमिनिकायै भारतेन दत्तं साहाय्यं सहयोगं च पुरस्कृत्य एव बहुमतिः दीयते इति प्रधानमन्त्रिणः कार्यालयेन निगदितम्। कोविड्व्यापनकाले डोमिनिकायै ७०,००० डोसमितं वाक्सिनं दत्तमासीत्।

Thursday, November 14, 2024

 वार्तामुक्तकानि।

सामन्ता हार्वी बुक्कर् पुरस्कारजेत्री। 

लण्टनं> २०२४ तमवर्षस्य बुक्कर् पुरस्काराय ब्रिटीशसाहित्यकारी सामन्ता हार्वी चिता। षट् बहिराकाशयात्रिकाणां अन्ताराष्ट्र बहिराकाशनिलये एकदिनाख्यानं कृता 'ओर्बिटल्' नामिका आख्यायिका एव पुरस्कारार्हा अभवत्। 

श्रीलङ्कायामद्य संसद् निर्वाचनम्। 

कोलम्बो>  आर्थिकसङ्कटात् रक्षां प्राप्तुं क्लेशमनुभूयमानायाम् श्रीलङ्कायाम् अद्य संसद् निर्वाचनं प्रचलति। २२५ अङ्गयुक्तां संसदं प्रति आनुपातिकप्रातिनिध्यप्रकारेणैव अङ्गानां चयनम्। ११३ स्थानानीति न्यानातिन्यूनभूयिष्ठसंख्यां लब्धुं तीव्रपरिश्रमे लग्नः अस्ति राष्ट्रपतिः अनुर कुमार दिशनायकः तस्य दलं च। 

उत्तरभारते शैत्यस्य आगमनं विज्ञातं; दिल्ल्यां वायुः आपच्छङ्कायामेव।

नवदिल्ली> विलम्बेनापि उत्तरभारते शीतकालस्य आरम्भः जातः। बुधवासरस्य उषःकालः दिल्ल्यां शीतयुक्त आसीत्। विमाननिलये दृश्यविघातः हिमावरणः अनुभूतः। दिल्ल्यां पञ्चाबे च विमानसेवायां प्रतिबन्धो जातः। रविवासरतः शीतः वर्धते इति पर्यावरणविभागस्य सूचना अस्ति। 

   प्रत्युत, दिल्ल्यां वायोः शुद्धता भीतावस्थायामनुवर्तते। छात्राणां स्वास्थ्यमालक्ष्य पञ्चमीकक्ष्यापर्यन्तं विरामः प्रख्यापितव्य इति भाजपा दलेन निर्दिष्टम्।

 वयनाट्, चेलक्करा उपनिर्वाचनं शान्तिपूर्णं; मतदाने महदाकुञ्चनम्। 

वयनाट् - ६४. ७१%, चेलक्करा - ७२. ७७%।

कोच्ची> केरले वयनाट् लोकसभामण्डले तथा चेलक्करा विधानसभामण्डले च ह्यः सम्प्रवृत्तम् इपनिर्वाचनद्वयमपि शान्तिपूर्णं सम्पन्नम्। किन्तु अतीतनिर्वाचनमपेक्ष्य मतदाने महदाकुञ्चनम् अभवदित्यतः राजनीतिदलानि आशङ्कायां वर्तन्ते। 

  वयनाट् मण्डले २०२४ एप्रिल् मासे सम्पन्ने निर्वाचने ७३. ५७% मतदानं कृतमासीत्। अद्यत्वे तु ६४. ७१% जनाः मतदानं कृतवन्तः। चेलक्करायां तु २०२१ तमे ७७. २८ % मतदाने सम्पन्ने अस्मिन्नुपनिर्वाचने ७२. ७७ इति न्यूनीकृतम्। मतदाने संवृत्तम् एतदाकुञ्चनं कस्य राजनैतिकदलस्य प्रतिकूलाय भविष्यतीति नेतारः आशङ्कायां वर्तन्ते।

 भारतीयगणिते साप्ताहिकी  राष्ट्रियसङ्गोष्ठी समारब्धा। 

CSU कुलपतिः प्रोफ. जुनैद भूसुरिः उद्घाटन करोति।

इरिङ्ङालक्कुटा> गणितशास्त्रे भारतीयसिद्धान्तमधिकृत्य सप्तदिवसात्मिका राष्ट्रियसङ्गोष्ठी तृश्शूरजनपदस्थे पावरट्टिस्थाने ए टि कुरियाकोस् स्मृतिभवने समारब्धा। केन्द्रीयसंस्कृतविश्वविद्यालयस्य [CSU] गुरुवायूर् परिसरस्य  अधीशत्वे पावरट्टि ए टि कुरियाकोस् स्मृतिभवनस्य, इरिङ्ङालक्कुटस्थाने वर्तमानस्य माधवगणितकेन्द्रस्य च संयुक्त सहयोगेन नवम्बर् ११ तमदिनाङ्कतः १७तमदिनाङ्कपर्यन्तं सङ्गोष्ठी प्रचलति। 

  भारतीयगणितशास्त्रस्य आधारतत्वानाम् आशयानां च परिचायनं, भारतीयगणितशास्त्रज्ञानां योगदानं, विश्ववैज्ञानिकक्षेत्रे भारतीयपारम्पर्यमित्यादीनि अस्य कार्यक्रमस्य मुख्योद्देश्यानि भवन्ति। 

  ११ तमे दिने सम्पन्ने कार्यक्रमे कोच्ची शास्त्रसाङ्केतिक विश्वविद्यालय [CUSAT] कुलपतिः प्रोफेसर एम् जुनैद् भूसुरिः सङ्गोष्ठीपरम्पराया‌ः उद्घाटनमकरोत्। CSU गुरुवायूर् परिसरस्य निदेशकः प्रोफेसर के के षैन् वर्यः अध्यक्षपदमलङ्कृतवान्। माधवगणितकेन्द्रस्य निदेशकः ए विनोदः, पावरट्टि केन्द्रस्य निदेशकार्यवाहः प्रोफेसर के विश्वनाथः इत्यादयः आशंसां समर्पितवन्तः।

Wednesday, November 13, 2024

 वयनाट् चेलक्करा मण्डलद्वये जनविधिः अद्य। 

कोच्ची>  केरले वयनाट् लोकसभामण्डले चेलक्करा विधानसभामण्डले च अद्य उपनिर्वाचनं प्रचलति। वयनाट् विना राय्बरेली  मण्डलेSपि चितेन कोण्ग्रस् नेता राहुल गान्धिना वयनाटमण्डलं निरस्तमित्यत एव वयनाटे उपनिर्वाचनं विहितम्। इदानीं तत्र कोण्गसः अखिलभारतीयनेत्री तथा राहुलस्य सोदरी च प्रियङ्का गान्धी स्पर्धते। 

  चेलक्करा मण्डलस्य सदस्यः के राधाकृष्णः ओट्टप्पालं मण्डलात् लोकसभां नीतः इत्यतः उपनिर्वाचनं विहितम्।

 झार्खण्डे विधानसभानिर्वाचनस्य प्रथमसोपानम् अद्य। 

१० राज्येषु ३१ मण्डलेषु उपनिर्वाचनमपि अद्यैव।

नवदिल्ली> झार्खण्डराज्यस्य  ४३ विधानसभामण्डलेषु अद्य निर्वाचनं सम्पद्यते। पञ्च मन्त्रिणः अभिव्याप्य ६८३ स्थानाशिनः अद्य जनविधिं काङ्क्षन्ते। तेषु प्रमुखः भूतपूर्वः मुख्यमन्त्री चम्पाय् सोरनः भवति। जे एम् एम् दलं परित्यज्य भा ज पा दलीयरूपेण अस्ति तस्य स्थानाशित्वम्। तस्य प्रतियोगी तु गतवारे भा ज पादलस्थानाशित्वेन स्पर्धितवान् गणेशमहाली अस्ति! 

  झार्खण्डं विना दशसु राज्येषु ३१ विधानसभामण्डलेष्वपि उपनिर्वाचनानि अद्य सम्पद्यन्ते। प्रभाते सप्तवादनतः सायं  षट्वादनपर्यन्तं मतदानप्रक्रिया भविष्यति। मतगणना २३ तमे दिनाङ्के सम्पत्स्यते।

Tuesday, November 12, 2024

 सुन्दरस्तोत्रोच्चारणस्य आदर्शभूतं दृश्यश्रव्यसौन्दर्यम् ।

 उदाहरणार्थं एकांशः प्रदर्श्यते।


©

 सञ्जीव खन्नः मुख्यन्यायाधिपरूपेण शपथं कृतवान्। 

सञ्जीव खन्नः राष्ट्रपतेः द्रौपदी मुर्मू वर्यायाः पुरतः शपथं करोति।

नवदिल्ली> भारतस्य ५१ तम मुख्यन्यायाधिपरूपेण सञ्जीव खन्नः ह्यः शपथमकरोत्। राष्ट्रपतिभवने सम्पन्ने समारोहे राष्ट्रपतिः द्रौपदी मुर्मू शपथवाचनमकारयत्।२०२५ मेय् १३ दिनाङ्कपर्यन्तं तस्य कालपरिधिरस्ति।

  १९६० मेय् १४ तमे दिनाङ्के लब्धजन्मा सञ्जीव खन्नः दिल्ली विश्वविद्यालयात् नियमविषये बिरुदं सम्प्राप्य नीतिज्ञरूपेण कर्म कृतवान्। २००५ मध्ये दिल्ली उच्चन्यायालये उपन्यायायाधीशः अभवत्। अनन्तरसंवत्सरे स्थिररूपेण न्यायाधिपोSभवत्।२०१९जनुवरिमासे सर्वोच्चन्यायालये न्यायाधिपोSभवत्।

 पर्यावरण उच्चशिखरसम्मेलनम् अजर्बैजाने समारब्धम्।

बाकु> पर्यावरणपरिवर्तनेन सङ्कटमनुभूयमानां पृथिवीं संरक्षितुं प्रयत्नानलक्ष्य २९ तमं पर्यावरणशिखरसम्मेलनम् असर्बैजानस्थे बाकुनगरे समारब्धम्। द्विसप्ताहं यावदनुवर्तमानं मेलनं २२ तमे दिनाङ्के समाप्स्यते। दरिद्रराष्ट्राणां कृते दीयमानस्य पर्यावरणार्थिकनिधेः विषये निर्णयः अस्ति मुख्योद्देश्यम्। 

  दरिद्रराष्ट्राणां शुद्धोर्जोपयोगक्षमतायाः प्रोत्साहः, फोसिल् इन्धनानाम् उपयोगस्य न्यूनीकरणम् इत्यादिलक्ष्यानि सफलीकर्तुं १०,००० कोटि डोलर् मितस्य आर्थिकसमाहरणं शिखरसम्मेलनेन लक्ष्यीक्रियते।

Monday, November 11, 2024

 वार्तामुक्तकानि। 

जम्मु काश्मीरे सैनिकस्य वीरमृत्युः। 

जम्मु>  जम्मु काश्मीरस्य किष्त्वारजनपदे वनप्रदेशे भीकरैः सह प्रतिद्वन्द्वे नाय्ब् सुबेदार् राकेश् कुमारनामकः सैनिकः वीरमृत्युं प्राप। अन्ये त्रयः  व्रणिताश्च। 

 केरले वृष्टिः शक्ता भविष्यति। 

अनन्तपुरी> वंगसमुद्रान्तराले रूपीकृतः  चक्रवातः न्यूनमर्दः भविष्यति इत्यस्मात् केरले नवम्बर् १३, १४ दिनाङ्कयोः  शक्ता वृष्टिः भविष्यतीति पर्यावरणविभागेन निगदितम्। अतः षट् जनपदेषु पीतजागरूकता निर्दिष्टा। 

ट्रम्पस्य मतदानप्राप्तिः ३१२ अभवत्। 

वाषिङ्टणः> यू एस् राष्ट्रपतिनिर्वाचने अरिसोणा राज्यस्य अन्तिमे फले प्राप्ते नियुक्तराष्ट्रपतिः डोनाल्ड ट्रम्पः ३१२ प्रतिनिधीनाम् अभिमतं प्राप्तवान्। प्रतियोगिनी कमला हारिसः २२६ अभिमतानि प्राप्तवती। आहत्य वर्तमानेषु ५३८ 'इलक्टरल्'मतेषु २७० एव राष्ट्रपतिपदाय आवश्यकानि न्यूनातिन्यूनं मतानि।

टी-२० द्वितीयस्पर्धा - भारतस्य पराजयः। 

डर्बन्> दक्षिणाफ्रिकां विरुद्ध्य टि - २० क्रिकटस्पर्धापरम्परायाः द्वितीये प्रतिद्वन्द्वे भारतस्य पराजयः। प्रथमचरणे कन्दुकताडनं कृतवता भारतदलेन २० क्षेपणचक्रेषु  षट् क्रीडकानां विनष्टे १२४ धावनाङ्काः सम्पादिताः। प्रत्युत्तरक्रीडया दक्षिणाफ्रिका २० क्षेपणचक्रेषु सप्त क्रीडकानां विनष्टे १२८ धावनाङ्कान् सम्पाद्य विजयं प्राप।

 इज़रायेलः पेजर्-आक्रमणस्य उत्तरदायित्वं स्वीकृतवान्।

   लबननस्य  प्रदेशे पेजर् द्वारा सम्पन्नस्य आक्रमणस्य उत्तरदायित्वं स्वीकृत्य इज़रायेलस्य प्रधानमन्त्रिणा बेन्जमिन-नेतन्-याहुः प्रतिज्ञातं यत् तस्य आक्रमणस्य नायकः इजराइलः एव। अस्मिन् आक्रमणे ४० जनाः प्राणान् विनष्टाः अपि च ३००० जनाः आहताः अभवन्।

    हिस्बुल्लाह् इत्यस्य प्रमुखस्य हसन्-नस्रल्लायाः वधं कारयित्वा तस्मिन् बयरूत् आक्रमणे अनुज्ञा इज़राइलेन प्रदत्तः इति  क्याबिनेट्-मेलनसमये नेतन्-याहुः सूचितवान्।

 केरल विद्यालयकायिकक्रीडा - आहत्य अङ्कप्राप्तौ तिरुवनन्तपुरं जनपदः अग्रे। 

'अत्लटिक्स्' स्पर्धासु मलप्पुरं ; विद्यालयेषु ऐडियल् ई एछ् एस् एस् अग्रे। 

   कोच्ची> ओलिम्पिक्स् कायिकोत्सवस्य समानतया आयोज्यमानः एष्याभूखण्डस्य बृहत्तमः कौमारकायिकोत्सवः - केरल विद्यालयकायिक-क्रीडामहोत्सवः - तस्य अन्तिमपादमभिगच्छति। आद्यन्ते अङ्कप्राप्तौ तिरुवनन्तपुरं जनपदः अग्रे स्थित्वा Chief Minister's Trophy इति वीरचषकप्राप्त्यै अर्हः अभवत्। आहत्य १९२६ अङ्काः तेन प्राप्ताः। ८४५ अङ्कैः सह तृश्शूर जनपदः द्वितीयस्थाने तिष्ठति। ७६९ अङ्कान् प्राप्य मलप्पुरं जनपदः तृतीयस्थाने चास्ति। 

  'अत्लटिक्स्' विभागे १९२ अङ्कान्

Sunday, November 10, 2024

 वार्तामुक्तकानि। 

आलुवा नदीतीरे छत पूजा सम्पन्ना।

कोच्ची> केरले आलुवा महाशिवरात्रिसैकते उत्तरभारते प्रचाल्यमाना छत्त् पूजा समायोजिता। सूर्यदेवाय सोदर्यै छत्तिमायायै च दीपावल्यनन्तरं षष्ठदिवसतः दिनचतुष्टयमेव पूजाकालः। 

  परिवारस्य योगक्षेमाय महिलाभिः उपवासव्रतमनुष्ठीय सूर्यदेवमाराधयन्ति। शतशः उत्तरभारतीयस्त्रियः अस्यामाराधनायां भागं गृहीतवत्यः। बिहारं, झार्खण्डः, छत्तीसगढ़्, ओडीशा, यू पि, पश्चिमवंगः इत्यादिषु राज्येषु एव तत्त्व पूजा समायोज्यते। 

छत्तीसगढे त्रयः मावोवादिनः हताः। 

बिजापुर्> छत्तीसगढे बिजापुरे सुरक्षासेनया सह आपन्ने प्रतिद्वन्द्वे त्रयः मावोवादिनः हताः। एतेभ्यः आयुधानि च गृहीतानि। अद्यावधि १९२ मावोवादिनः सुरक्षासेनया हताः। 

छात्राणां विसापत्रं कानडया त्यक्तम्। 

ओट्टावा> भारतमभिव्याप्य १४ राष्ट्राणां छात्रेभ्यः उपकारकं अतिशीघ्रं 'विसा'पत्रसंविधानं एस् डि एस् नामकं कानडाराष्ट्रेण स्थगितम्। अधिन्वेशकारणेन राष्ट्रे आविर्भूतं भवन-विभवप्रतिसन्धिमालक्ष्य एवं निर्णयः। एतत्तु कानडायाम् उपरिशिक्षायै सज्जमानानां भारतीयछात्राणां विपरीताय भविष्यति।

 भूमिः तापेन ज्वलति। विश्वजनमनस्सु आशङ्कां जनयन् तापमानः वर्धते।

   मुम्बै> भूमेः तापमानः प्रवर्धते। भूमौ इंदप्रथमतया अतितापमानः रेखाङ्कितः संवत्सरः अभवत् २०२४ तम संवत्सरः। कार्बण् डै ओक्सैड् नाम वातकस्य अमितबहिर्गमनमेव अतितापमानस्य कारणमिति वैज्ञानिकाः प्रवदन्ति। दुरवस्थामेतां नियन्त्रणविधेयं न करिष्यति चेत् आगामिनि संवत्सरे तापमानः इतोपि वर्धिष्यते इति सूचना अस्ति।

 कारागारवासभयेनैव अध्यापकाः स्ववृत्तिं कुर्वन्तीति उच्चन्यायालयः। 

      कोच्ची> दण्ड्यप्रकरणैः कारागृहवासं भवेदिति भयेन  कक्ष्याचालनं कुर्वन्तः सन्ति इदानींतनाः अध्यापकाः इति गौरवपूर्णम् आशङ्कां प्रकाशयति केरलस्य उच्चन्यायालयः। कक्ष्यायां व्यवस्थाहीने व्यवहारे परिपृष्टे असभ्यवक्तारं सप्तमीकक्ष्याछात्रं दण्डनं कृतवतीम्  अध्यापिकां विरुध्य पञ्जीकृतं प्रकरणं निरस्य न्यायाधिपस्य ए बदरुदीन् वर्यस्य  आदेशे आसीदिदं निरीक्षणम्। 

   छात्राणां हिताय शिक्षकैः स्वीक्रियमाणाः  दण्डप्रक्रमाः  अपराधव्यवहारवत् चित्रीकुर्वन्ति। एतत्तु विद्यालयप्रवर्तनानि पराङ्गमयन्ति। यदीयमवस्था अनुवर्तते चेत् अनुशासिता नूतनपरम्परा कथं जायते इत्याशङ्का वर्तते इति च न्यायाधिपेनोक्तम्।  छात्रः अनाहत‌ः अपि बालनीतिनियमानुसारं शिक्षिकायाः उपरि तृश्शूर् वाडानप्पल्लि आरक्षकैः  प्रकरणं पञ्जीकृतमासीत्।

 भारत-दक्षिणाफ्रिका टि-२० क्रिकेट परम्परा - प्रथमविजयः भारतस्य।

दक्षिणाफ्रिकां प्रति शतकं प्राप्तवतः सञ्जु सांसणस्य आह्लादः। 

सञ्जु सांसणस्य शतकप्राप्तिः ; टि-२०मध्ये अनुस्यूततया शतकं प्राप्नुवन् प्रथमभारतीयक्रीडकः।

डर्बन्> केवलं ५० कन्दुकेभ्यः महत्वपूर्णानि दश षट्कानि अभिव्याप्य सञ्जु सांसणेन प्राप्तानां  १०७ धावनाङ्कानां लाभेन दक्षिणाफ्रिकां विरुध्य टि-२० परम्परायाः प्रथमे प्रतिद्वन्द्वे भारतस्य उज्वलविजयः। 

   अङ्कप्राप्तिः - भारतं २० क्षेपणचक्रेषु ८ द्वारकाणां विनष्टेन २०२ धावनाङ्काः। दक्षिणाफ्रिका १७. ५ क्षेपणचक्रेषु १४१ धावनाङ्कैः सर्वे बहिर्नीताः। 

  शतकं प्राप्तवान् सञ्जु सांसणः इति केरलीयक्रीडकः टि-२०मध्ये अनुस्यूततया शतकं प्राप्नुवन् प्रथमभारतीयक्रीडकः इत्यपूर्वं स्थानमपि प्राप्तवान्। समीपकाले बङ्लादेशं विरुध्य टि-२० परम्परायाः अन्तिमे प्रतिद्वन्द्वे शतकं प्राप्तवानासीत्।

Saturday, November 9, 2024

 सूर्यस्य आयुषः अर्धः अपि समाप्तम्।

    ४५७ कोटिसंवत्सरात् पूर्वं लब्धजन्मनः पीतनक्षत्रं भवति सूर्यः। अधुना सूर्यः तस्य आयुषः मध्यकालं प्राप्नवान् अस्ति। भूमौ ऊर्जस्य स्रोतः भवति सूर्यः। तापयुक्तः जाज्वल्यमानः हैड्रजन् - हीलियं इत्येतयोः संयुक्तवातकगोलं भवति सूर्यः इति वक्तुं शक्यते। अन्यनक्षत्राणि इव सूर्यः अपि एकस्मिन् दिने ऊर्जशोषणेन निर्जीवो भविष्यति इति उचितैः प्रमाणैः दृढीकृतमस्ति। वैज्ञानिकानां मतानुसारं सूर्यः तस्य मध्यवयः प्राप्तवान् अस्ति। मा किं ५०० कोटि संवत्सरपर्यन्तं यावत् सूर्यः अत्र स्थास्यति इति वैज्ञानिकाः अभिप्रयन्ति।

 सुपर्-

पवर्-पदवीं प्रति भारतस्य पात्रता अस्ति इति पुतिनः।

    विश्वस्य 'सुपर्-पवर्'-राष्ट्राणां सूचीमध्ये भारतस्य स्थानं भवितुम् अर्हता अस्ति इति रष्य देशस्य राष्ट्रपतिः व्लादिमीर् पुतिनः अवदत्। अन्या-राष्ट्रैः सह तुलनायां शीघ्रतया एव भारतस्य अर्थव्यवस्थायाः विकासः सञ्जातः अस्ति इति सोच्ची-स्थे वाल्दाय्-चर्चा-मञ्चे पुतिनः उक्तवान्।

    विश्वस्य अधिकजनसंख्यायुक्तं राष्ट्रं भारतम् इत्यनेन कारणेन सह रष्यस्य द्विपक्षीयसम्बन्धाः दृढाः सन्ति इति च पुतिनः सूचितवान्। प्रत्येकं क्षेत्रे, विशेषतया सुरक्षा-रक्षा क्षेत्रयोः, सहकार्येण महतीं प्रगतिं सम्पादयितुम् शक्नुमः इति तेन उक्तम्।

 केन्द्रीय संस्कृतविश्वविद्यालयस्य 'युवा २०२४' समारब्धा। 

तृश्शूरं>  दिल्ली आस्थानीयस्य केन्द्रीय संस्कृतविश्वविद्यालयस्य [CSU] दक्षिणक्षेत्रीया अखिलभारतीय क्रीडा-सांस्कृतिक-शैक्षणिकस्पर्धा [युवा २०२४] पुरनाट्टुकरास्थे गुरुवायूर् परिसरे समारब्धा। नवम्बर् सप्तमदिनाङ्कतः दशमदिनाङ्कपर्यन्तम् आयोज्यमानः अयं समारोहः  भारतस्य भूतपूर्वः 'बास्कट् बोल्' दलनायकः सुभाष् जे षेणाय् वर्यः कायिकदीपं प्रज्वाल्य उद्घाटनमकरोत्। 

  CSU दिल्लीस्थः मदनमोहन झा ध्वजारोहणमकरोत्। ए एन् विजेन्द्र रावः आशंसां समार्पयत्। गुरुवायूर परिसरनिदेशकः प्रोफ. के के षैनः स्वागतं व्याजहार।

 शबरिगिर्यां दाहजलसहिताः सुविधाः सज्जीकरिष्यन्ति। 


पत्तनंतिट्टा> अस्य वर्षस्य शबरिगिरितीर्थाटलकाले भक्तानां क्षेमार्थं दाहमपनेतुम् उष्णजलदानसहिताः सुविधाः सज्जीकर्तुं देवस्वं बोर्ड् संस्थया निर्णीतम्। 

   तीर्थाटकानां कृते नालिकया 'कियोस्क्' उपकरणेन च उष्णजलं पानाय प्रदास्यति। बिस्कट् रूपेण लघुभोज्यमपि दास्यति। २००० स्टील् निर्मितकूपिषु  शुण्ठीजलं गिर्यारोहणसमये भक्तेभ्यः  प्रदास्यति। प्रत्यागमने कूप्यः प्रतिदातव्याः। 

  पम्पायां महिलेभ्यः विशिष्य  विश्रान्तिकेन्द्राणि भविष्यन्ति। निलक्कल् स्थाने १०४५ शौचालयाः सज्जीकृताः। निलक्कल्, सन्निधानं,पम्पा स्थानेषु    १६,००० भक्तानां कृते एककाले  आस्तरणाय सुविधा कृता।

 अलिगढ विश्वविद्यालयस्य न्यूनपक्षाश्रितत्वाय हानिः नास्ति - सर्वोच्चन्यायालयः। 

अन्तिमनिर्णयाय स्थिरपीठं प्रासृजत्। 


नवदिल्ली> नियमसंहितया स्थापितम् इत्यनेन विद्याभ्याससंस्थायाः न्यूनपक्षपदस्वभावः न हन्यते इति सर्वोच्चन्यायालयस्य सप्ताङ्गनीतिपीठस्य भूरिपक्षविधिः। भारतसंसदा निर्मितस्य नियमस्य आधारेण नियन्त्रमाणः इति कारणेन अलिगढ् विश्वविद्यालयस्य न्यूनपक्षाश्रितत्वं नास्तीति १९६८ तमवर्षस्य पञ्चाङ्गयुतनीतिपीठस्य विधिः नूतनविधिना निष्प्रभो जातः। न्यूनपक्षसंस्था वा न वा इति निर्णेतुं मानदण्डान् प्रकल्प्य अन्तिमनिर्णयाय स्थिरनीतिपीठं प्रकरणं प्रासृजत्। 

   उत्तरप्रदेशे अलिगढे १८७५ तमे वर्षे 'मुहम्मदन् आङ्लो ओरियन्टल् कोलेज्' इति नाम्ना स्थापिता संस्था १९२० तमे वर्षे ब्रिटनस्य शासनकाले नियमानुसारं 'अलिगढ मुस्लिम्  विश्वविद्यालयः' इत्यभवत्। 

  अलिगढ केन्द्रीयविश्वविद्यालयः भवतीत्यतः न्यूनपक्षपदं दातुं  न शक्यते इति १९६८ तमे वर्षे पञ्चङ्गयुतपीठेन विहितम्। १९८१ तमे नियमपरिष्करणेन केन्द्रसर्वकारः न्यूनपक्षपदमदात्। किन्तु २००६ मध्ये अलहबाद् उच्चन्यायालयेन तन्निरस्तः।

Friday, November 8, 2024

 कपोलसङ्कोचः - सुनितायाः स्वास्थ्यविषये आशङ्का। 

बहिराकाशनिलये पाकं कुर्वन्तौ सुनीता विल्मोरः च। तत्र सुनितायाः आकारमेव आशङ्कानिदानम्। 

> स्टार् लैनर् इति बहिराकाशपेटकस्य साङ्केतिकदोषः अभवत् इत्यस्मात् अन्ताराष्ट्र बहिराकाशनिलयम् अधिवसन्तौ सुनिता विल्यंसः, बुच् विल्मोरः इत्येतयोः स्वास्थ्यविषये वैद्यैः आशङ्का प्रकटिता। अद्यत्वे बहिरागतेषु तयोः छायाचित्रेषु सुनितायाः कपोलद्वयं अत्यधिकं सङ्कोचेन दृश्यते इति आशङ्कायाः निदानम्।

      दीर्घकालीनस्य बहिराकाशवासस्य फलमेतदिति सूच्यते। अवश्यानुसारम् ऊर्जं [Calorie] न लभते इति स्यात् कारणमिति वैद्येषु अन्यतमेन डा विनय गुप्तेन सूचितम्। किन्तु आशङ्का आधाररहिता इति नासया प्रस्तुतम्। 

  केवलम् अष्ट दिनानां  बहिराकाशनिलयवासं कल्पितौ तौ अद्यावधि १५३ दिनानि तत्र यापितानि। द्वावपि २०२५ फेब्रुवरि मासात्परं प्रयागमिष्यतः इति प्रतीक्षते।

 उभयबन्धं प्रबलीकर्तुं यू एस् भारतं च। 

नवदिल्ली> भारत - अमेरिकयोः परस्परबन्धं प्रबलीकर्तुं युगपदुत्साहः भविष्यतीति भारतस्य विदेशकार्यमन्त्रालयेन निगदितम्। प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी नियुक्त यू एस् राष्ट्रपतिं डोनाल्ड ट्रम्पं दूरवाणीद्वारा कृते अभिनन्दनसम्भाषणे उभयराष्ट्रबन्धस्य शक्तीकरणे  दृढतां स्पष्टीकृतवन्तौ। 

  राष्ट्रसुरक्षा, साङ्केतिकविद्या, बहिराकाशमित्यादिमण्डलेषु परस्परसहयोगः प्रबलीकरिष्यति।

    तालिबानेन सह भारतस्य नयतन्त्रचर्चा सम्पन्ना।

नवदिल्ली> २०२१ तमे वर्षे अफ्गानस्य प्रशासनं स्वीकृतवता तालिबानेन सह इदंप्रथमतया भारतं नयतन्त्रचर्चामकरोत्। तालिबानस्य प्रवर्तमानः रक्षामन्त्री मुल्ला मुहम्मद याकूबः इत्यनेन सह भारतस्य नयतन्त्राधिकारिणः काबूले मेलनमकुर्वन्। 

  किन्तु तालिबानप्रशासनं अद्यावधि भारतेन नाङ्गीकृतम्। प्रत्युत, अफ्गानजनतां प्रति भारतस्य दीर्घकालीयबन्धमेव एतस्य मार्गदर्शकमिति विदेशकार्यवक्त्रा उक्तम्। 

राष्ट्रिय भीकरविरुद्धनयः शीघ्रमिति गृहमन्त्री। 

 नवदिल्ली> भीकरतां भीकराणाम् आवासव्यवस्थां च प्रतिरोद्धुं राष्ट्रिय भीकरविरुद्धनयः शीघ्रमेव प्रतिष्ठास्यतीति केन्द्रगृहमन्त्री अमित शाहः अवोचत्। दिल्ल्यां राज्यस्तरीयारक्षकाधिकारिणः समेत्य भागं गृहीते भीकरविरूद्धसम्मेलने भाषमाणः आसीत् अमित शाहः। 

  नीतिन्यायनिर्वहणं तत्तद्राज्यानां विषयोSपि आतङ्कवादस्य सीमा नास्तीति उक्तवान् गृहमन्त्री २०१४ तः आरभ्य  भीकरतां विरुद्ध्य मोदिप्रशासनस्य लाभानि प्रकीर्तितवान्। 

मुख्यन्यायाधिपः डि वै चन्द्रचूडः रविवासरे स्थानात् विरमति।

नवदिल्ली> सर्वोच्चन्यायालयस्य मुख्यन्यायाधिपस्य  डि वै चन्द्रचूडस्य अन्तिमः सेवादिवसः अद्य भवति। वर्षद्वयस्य मुख्यन्यायाधिपपदात् तेन  रविवासरे विरम्यते। आहत्य सार्धाष्टसंवत्सराणि सर्वोच्चन्यायालये न्यायाधिपरूपेण सेवां कृतवतः एतस्मात् अनेके स्वतन्त्र पुरोगमनमनपराः विधयः जाताः। तथा च सर्वोच्चन्यायालयस्य शासनक्षेत्रे नैकानि परिष्काराणि च तेन विधत्तानि।

बङ्लादेशे हैन्दवाः संरक्षणीयाः - भारतम्। 

        नवदिल्ली> बङ्लादेशस्थाय हिन्दुधर्मसमूहाय संरक्षणं दातव्यमिति भारतेन अभ्यर्थितम्। चिटगोङ् मण्डले हैन्दवानां प्रति विधत्ते आक्रमणे प्रतिषिध्य आसीत्  भारतस्य निवेदनम्। 

Thursday, November 7, 2024

 जे डि वान्सः अमेरिकायाः उपराष्ट्रपतिः।

जे डि वान्सः पत्न्या उषया साकम्। 

 

वाषिङ्टणः> अमेरिकायाः राष्ट्रपतिपदं प्रति रिपब्लिकन् पार्टी इत्यस्य स्थानिशिनौ डोणाल्ड ट्रम्पे दृढे जाते ओहायो इत्यस्मात् चितः जेयिस्  डेविड्  वान्सः अमेरिकायाः उपराष्ट्रपतिः भविष्यति। विजयं दृढीकृत्य फ्लोरिडायां स्वानुयायिजनान् संबुध्य भाषमाणे आसीत् ट्रम्पस्य प्रस्तुतिः। २०१६ तमे निर्वाचनकाले ट्रम्पं 'हिट्लरं' उपमां कृतवानासीत् जे डि वान्सः। 

  जे डि वान्सस्य पत्नी उषा वान्सः भारतवंशजा अस्ति। आन्ध्रप्रदेशे पश्चिमगोदावरी जनपदात् अमेरिकाम् अधिनिवेशं कृतवत्योः  राधाकृष्ण-लक्ष्मी दम्पत्योः पुत्री भवति उषा।

भारत-नेपाल एन्वायर्मेंटल् लीडर्षिप् अवार्ड-2024 प्राचार्याय प्रो.एम्.सी.पाण्डे महोदयाय।

वार्ताहरः- डा. मूलचन्द्रशुक्लः।

   रामनगरम्> पी एन् जी राजकीय स्नातकोत्तर-महाविद्यालयस्य  प्राचार्यः प्रो.एम्.सी.पाण्डे महोदयः अस्मिन् संवत्सरस्य भारत-नेपाल एनवायरमेण्टल् लीडर्षिप् अवार्ड् इत्यनेन सम्मानितः।  एतस्मै अयं बिरुदः  नवम्बरमासस्य 11 दिनाङ्के नेपालस्थकाठमाण्डू नगरे नेपालस्य  विदेशमन्त्रिणा  प्रदास्यते। प्रो.पाण्डे महोदयेभ्यः पर्यावरणसंरक्षणाय वन्यजीवसंरक्षणाय च भारत- नेपालदेशयोः मैत्रीसम्मेलने आयोजकेन "ग्लोबल् लीडर्षिप् फोरम" इत्यनेन सम्माननमिदं प्रदास्यते।

   एतस्मात् पूर्वमपि पाण्डेय महोदयाः उत्तराखण्ड-सर्वकारस्य उच्चशिक्षायामुत्कृष्ट-उल्लेखनीयमवदानाय "भक्तदर्शन" पुरस्कारः, "प्रिंसिपल् ऑफ् द ईयर्", भारत सर्वकारस्य महात्मागान्धी राष्ट्रिय-ग्रामीण-शिक्षा परिषदः उच्च-शिक्षाविभागस्य "ग्रीन चैम्पियन्षिप् अवार्ड्, उत्तरप्रदेश राज्स्य "श्री के.एस.अय्यर् वाणिज्य गौरव सम्माननम्" इत्येतैः सम्मानैः पुरस्कृताः आसन्।

  अस्मिन्नवसरे महाविद्यालयस्य समस्त-प्राध्यापकाः शिक्षकेतरकार्मिकाश्च पाण्डे महोदयेभ्यो वर्धापनानि शुभकामनाश्च प्रेषितवन्तः।  

 निर्धनछात्राणाम् उपरिशिक्षायै 

पि एम् विद्यालक्ष्मी परियोजना समारब्धा। 

न्यासं विना दशलक्षपर्यन्तं शैक्षिकम् ऋणम्। 

नवदिल्ली> आर्थिकसङ्कटेन राष्ट्रस्य अग्रणीषु उन्नतशैक्षिकसंस्थासु अर्हतासु सत्स्वपि ये प्रवेशः अलभमानाः वर्तन्ते तादृशानां निर्धन-मध्यस्तरीयछात्राणां  कृते केन्द्रप्रशासनस्य सविशेषा ऋणसमायोजना समारब्धा। 'पि एम् विद्यालक्ष्मी' इति कृतनामधेयया अनया परियोजनया दशलक्षं रूप्यकाणि यावत् ३% स्वल्पधनवृद्ध्या  लप्स्यन्ते। 

  राष्ट्रियसंस्थाश्रेणीकरणमाधारीकृत्य प्रथमशततमश्रेण्याम् अन्तर्भूतासु केन्द्रीयशैक्षिकसंस्थासु प्रथमद्विशतश्रेण्यां वर्तमानासु राज्यस्तरीय-केन्द्रप्रशासनसंस्थासु च येषां प्रवेशः लभ्यते तेषां अल्पधनवृद्ध्या निक्षेपं विना च शैक्षिकऋणाय अर्हता अस्ति।

Wednesday, November 6, 2024

अमेरिकाराष्ट्रस्य  ४७ तमं राष्ट्रपतिपदं डोनाल्ड् ट्रम्पः प्राप्तवान्।

   डेमोक्रेटिक्-पक्षीयप्रतिनिधिं कमला-हैरिसं पराजित्य डोनाल्ड् ट्रम्पः २७७ 'इलेक्टोरल्-वोट्' प्राप्त्वा अमेरिकायाः ४७ तमः राष्ट्रपतिः अभवत्। कमला हैरिसः  २२६ इलेक्टोरल्-वोट् प्राप्तवती। सेनेट्-सभायां रिपब्लिक्-पक्षाय बहुमतं प्राप्तम्। जेडी वांस् उपराष्ट्रपतिः भविष्यति।

    ७८ वर्षीयः डोनाल्ड् ट्रम्पः पुनरपि राष्ट्रपतिस्थानं प्राप्य विशेषम् इतिहासं निर्मितवान्। अमेरिकायाः इतिहासे पराजयानन्तरं पुनः निर्वाचितः द्वितीयः राष्ट्रपतिः एव अभवत् एषः। इतः पूर्वं ग्रोवर् क्लिवलान्डः अपि एवं निर्वाचितः आसीत्।

 वार्तामुक्तकानि। 

इस्रयेलस्य गासाक्रमणमनुवर्तते - ३० मरणानि। 

डेयर् अल्बला> उत्तरगासायां सोमवासरे रात्रौ  इस्रयेलेन कृते आक्रमणे ३० जनाः हताः। मृतेषु अष्ट महिलाः षट् बालकाश्च। मासैकं यावत् गासायाम् इस्रयेलेन शक्तः सैनिकप्रक्रमः अनुवर्तते। 

यू एस् प्रतिनिधिसभां प्राप्तुं नव भारतवंशजाः। 

वाषिङ्टणः> यू एस् जनप्रतिनिधिसभां प्रति सम्पन्ने निर्वाचने नव भारतवंशजाः स्पर्धितवन्तः। वेर्जिनिया, कैलिफोर्निया, वाषिङ्टणः, इलिनोय्, मिषिगण् , अरिसोणा, कन्सासः, न्यूजेर्सी इत्येतेभ्यः राज्येभ्यः एव एते स्पर्धन्ते। एषु त्रयः नूतनमुखाः सन्ति। 

नेय्मरः पुनरपि आहतः। 

रियादः> आहतात् विमुच्य क्रीडाङ्कणं प्रत्यागत्य स्पर्धाद्वये क्रीडिते ब्रसीलस्य नेय्मरः पुनरपि आहतः अभवत्। एष्यन् चाम्प्यन्स् लीग् स्पर्धानामन्तरे सौद्याः अल् हिलालक्रीडकः व्रणितोSभवत्। आगामी स्पर्धाद्वयात् सः निवारितः अस्ति।

 संसदः शीतकालसम्मेलनं २५ तमे दिनाङ्के आरप्स्यते। 

नवदिल्ली> महाराष्ट्रं झार्खण्डविधानसभानिर्वानात् परं नवम्बर् २५ तम दिनाङ्कतः भारतीयसंसदः शीतकालसम्मेलनमारब्धुं निश्चिकाय। डिसम्बर् २० तमे समाप्यते। 

  'एकराष्ट्रम् एकनिर्वाचनं' , वखफनियमपरिष्करणम् इत्यादीनि विधेयकानि प्रचाल्यमानसम्मेलने अवतरिष्यन्ति। 

  सम्मेलनस्य द्वितीयं दिनं - नवंबर २६- प्रशासन नीतिसंहितादिनत्वेन आचरिष्यति। पुरातनसंसद् मन्दिरस्य केन्द्रसभागारे लोकसभा-राज्यसभयोः संयुक्तसम्मेलनं समायोज्य एव नीतिसंहितायाः ७५ तमं वार्षिकम् आचरिष्यतीति संसदीयमन्त्रिणा किरण रिजिजुवर्येण निगदितम्।

 २०३६ ओलिम्पिक्स् - आतिथ्याय भारतेन अर्थितम्। 

नवदिल्ली> २०३६ तमवर्षस्य ओलिम्पिक्स् महोत्सवाय आतिथ्यं वोढुं सन्नद्धतां विज्ञाप्य अन्ताराष्ट्र ओलिम्पिक्स् समित्याः पुरतः   भारतस्य  ओलिम्पिक्स् समित्या [ऐ ओ ए] निवेदनं समर्पितम्। आतिथेयत्वे तात्पर्यं प्राकट्य प्रधानमन्त्रिणा केन्द्रकायिकमन्त्रालयेन च प्रस्तुतमपि औद्योगिकरीत्या सर्वकारेण कृतः प्रथमः पदक्षेपो भवतीदं निवेदनम्। 

  ओक्टोबर् मासे ऐ ओ सि संस्थायाः Future Host Commission इत्यायोगं प्रति निवेदनपत्रं प्रेषितमासीत्। भारतेन सह सौदी अरेब्या, खत्तरः, तुर्की इत्यादिराष्ट्राण्यपि आतिथ्याय उत्साहं प्रकटयन्ति। यदि भारतम् आतिथ्यराष्ट्रं भविष्यति तर्हि अलहबादं केन्द्रीकृत्य स्पर्धाः आयोजयिष्यतीति सूच्यते।

Tuesday, November 5, 2024

 कानडायां हैन्दवमन्दिरं प्रति खालिस्थानवादिनाम् आक्रमणम्। 

कानडप्रशासनं विरुद्ध्य भारतस्य तीव्रः प्रतिषेधः। 

नवदिल्ली> कानडाराष्ट्रे ब्रांस्टण् इत्यत्र हिन्दुसभायाः मन्दिरं प्रति खालिस्थानवादिनाम् आक्रमणं जातम्। खालिस्थानपताकाः धारयन्तः प्रक्षोभकारिणः मन्दिरं प्राप्तवतः  जनान् दण्डानुपयुज्य ताडनं कृतस्य दृश्यानि बहिरागतानि। भारतनयतन्त्रकार्यालयेन मन्दिरे आयोज्यमानः कार्यक्रमः स्थगितः आसीत्। 

    भारतस्य प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी अक्रमममुम् 'एक्स्' द्वारा  कठिनस्वरेण व्यमर्शयत्। भारतस्य निश्चयदार्ढ्यं दुर्बलीकर्तुं क्रियमाणाः एतादृशघटनाः विफलीकरिष्यन्ते इति तेन निगदितम्।

 षार्जा अन्ताराष्ट्र पुस्तकोत्सवः श्वः आरप्स्यते। 

षार्जा> ४३ तमः षार्जा अन्ताराष्ट्रीय पुस्तकोत्सवाय षार्जा एक्स्पो केन्द्रे  बुधवासरे शुभारम्भः। १७ तमे दिनाङ्के परिसमाप्यते। 

  ११२ राष्ट्रेभ्यः २५२२ प्रसाधकाः प्रदर्शकाश्च भागं करिष्यन्ति। भारतात् केरलीयकविः रफीख् अहम्मदः, अभिनेत्री तूलिकाकारी च हुमा खुरैशी इत्येतौ भागभागित्वं करिष्यतः। ४००तः अधिके तूलिकाकाराः तेषां नूतनकृतिभिः सह आगमिष्यन्ति। १३५७ सांस्कृतिककार्यक्रमाः, १७ विख्यातपाककर्तॄणां पाककार्यक्रमाः , ६०० विविधविभागेषु परिशीलनकार्यक्रमाः च पुस्तकोत्सवस्य अंशतया विधास्यन्ति। 

  मलयालं, अरबी, आङ्गलेयः, उर्दू, पञ्चाबी, तगालोग् इति षट्सु विभिन्नभाषासु अवतार्यमाणाः  काव्यालापनिशीथिन्यः अस्योत्सवस्य सविशेषता अस्ति।

 वार्तामुक्तकानि। 

पालक्काट् उपनिर्वाचनस्य दिनाङ्कः परिवर्तितः। 

नवदिल्ली> केरले पालक्काट् जनपदे कल्पात्ति मन्दिरे प्रचाल्यमानस्य रथोत्सवस्य अंशतया पालक्काट् विधानसभामण्डले निश्चितस्य उपनिर्वाचनस्य दिनाङ्कः परिवर्तितः। अस्मिन् मासे १३ तमतः २० तमं दिनाङ्कं प्रति निर्वाचनं परिवर्तितम्। 

पञ्चाबे उत्तरप्रदेशे च निर्वाचनं परिवर्तितम्।

नवदिल्ली > पञ्चाबः उत्तरप्रदेशः इत्येतयोः राज्ययोः नवम्बर् १३ तमे दिनाङ्के  १३ विधानसभामण्डलेषु प्रचालनीयानि  निर्वाचनानि २० तमदिनाङ्कं परिवर्तितानि। कार्तिकपूर्णिमामनुबन्ध्य विश्वासिनां निवेदनमनुसृत्यैव परिवर्तनमभवदिति सूच्यते। 

सङ्गीतज्ञः क्विन्सि जोण्सः दिवंगतः। 

वाषिङ्टणः> जास् वादकः , सङ्गीतसंपुटनिर्माता, गायकः, गानरचयिता इत्यादिभिः विख्यातः यू एस् पोप् सङ्गीतज्ञः क्विन्सि जोण्सः (९१) दिवंगतः। २८ ग्रामिपुरस्काराः अनेन प्राप्ताः।

 अमेरिकायां राष्ट्रपतिनिर्वाचनम् अद्य। 

डोणाल्ड् ट्रम्पः कमला हारिसश्च मुख्यप्रतियोगिनौ। 

वाषिङ्टणः> अमेरिकायाः ४७ तमं राष्ट्रपतिं निर्वाचितुं जनाः अद्य मतदानकेन्द्रं प्राप्स्यन्ति। वर्तमानीना उपराष्ट्रपतिः डेमोक्राटिक् पार्टी इति राजनैतिकदलस्य च स्थानाशिनी कमलाहारिसः, भूतपूर्वराष्ट्रपतिः रिप्पब्लिकन् पार्टी इत्यस्य स्थानाशी च डोणाल्ड् ट्रम्पः मुख्यप्रतियोगिनौ वर्तेते। 

   आहत्य १७ कोटि मतदायकाः सन्ति। तेषु ७. ५ कोटिमतदायकाः एतदाभ्यन्तरे तेषामभिमतं विनियुक्तवन्तः। 'इलक्टरल् कोलेज्' इत्याहूमानं जनप्रतिनिधिसभाङ्गाः एव दिनद्वयात्मकनिर्वाचनप्रक्रियायां जनैः चिन्वमानाः भविष्यन्ति। राष्ट्रपतेः परोक्षनिर्वाचनमेव जनैः क्रियते। 'इलक्टरल् कोलेज्' अङ्गाः राष्ट्रपतिं निर्णेतुं मतदानं करिष्यन्ति। ५३८ जनप्रतिनिधयः भविष्यन्ति। तेषां मतेषु २७० मतानि येन  उपलप्स्यन्ते  सः राष्ट्रपतिः भविष्यति। 

  २०२५ जनवरि षष्ठदिनाङ्के एव औद्योगिकं फलप्रख्यपनं करिष्यति। किन्तु मतदानप्रक्रियायाः अन्ते 'एक्सिट् पोल्' द्वारा आगामी राष्ट्रपतिः क इति ज्ञातुं शक्यते।

Monday, November 4, 2024

 प्रस्फोटकानि नित्यं निषिद्धानि भवन्तु इति निर्देशः, दिल्ली-सर्वकाराय सर्वोच्चन्यायालयस्य आज्ञा।

    दिल्लीनगरे निरन्तरं वर्धमाने वायुमलिनतायाः सन्दर्भे सर्वोच्चन्यायालयेन प्रस्फोटकानां नित्यनिषेधाय निर्देशः कृतः। दिल्ली-सर्वकाराय तथा आरक्षक- अध्यक्षाय च सर्वोच्चन्यायालयेन निष्ठाव्यवस्था प्रेषिता, प्रस्फोटकानां निषेधं न अकार्यम् इत्यनेन भवति प्रक्रमः।  सप्तदिनाभ्यन्तरे सत्यवाङ्मूलम् समर्पयितुं न्यायालयेन निर्दिष्टम्।

   न्यायालयेन पृष्टं यत् "निषेधः सन्निहितेऽपि दीपावलीदिने किं जातम्?" इति।  तदीयदिनस्य अग्निकाण्ड-विषये न्यायालयेन स्पष्टीकरणं अपेक्षितम्। अयम् अभियोगः अस्मिन् मासस्य १४ दिनाङ्के पुनरपि परिगणनाय स्वीकरिष्यति।

 उत्तराखण्डे बस् यानं गर्ते  पतितं ,  २८ यात्रिकाः मृताः।

    उत्तराखण्डराज्ये अल्मोडा जनपदस्य मर्चुला प्रदेशे बस् यानं  अगाधे गर्ते पतित्वा २८ जनाः मृताः इति ज्ञायते। अनेकाः अपि अपघातेन आहताः सन्ति। अस्मिन् प्रदेशे अद्यापि रक्षणकार्यं प्रवर्तमानमस्ति। बस् यानं द्विशतमीट्रर् मिते अगाधे पतित्वा  सम्पूर्णतया  भग्नमभवत्। तस्मिन् काले बस्याने चत्वारिंशत् यात्रिकाः आसन् इति वार्ता लब्धा। पौडी गढ्वालतः कुमौणप्रदेशस्थे रामनगरं प्रति गच्छत् आसीत्।